❗️حذف یارانه سوخت بدون برنامهریزی، تهدیدی برای عدالت اجتماعی
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایسنا، آلبرت بغزیان، عضو هیأت علمی دانشگاه تهران، با تأکید بر اینکه حذف یارانه سوخت بدون برنامهریزی دقیق امکانپذیر نیست، هشدار داد که اجرای این سیاست در شرایط تورمی میتواند فشار بیشتری بر دهکهای پایین وارد کند و عدالت اجتماعی را خدشهدار سازد.
با توجه به اظهارات اخیر رئیسجمهور درباره سهمیهبندی بنزین، حذف سهمیه دهکهای ۸، ۹ و ۱۰ جدیتر از گذشته مطرح شده است. این تصمیم میتواند پیامدهای متفاوتی برای دهکهای مختلف جامعه داشته باشد. کارشناسان اقتصادی نیز نظرات متنوعی در این زمینه ارائه کردهاند.
بغزیان با اشاره به نبود معیار دقیق برای تعیین دهکها گفت: «به من گفتهاند که در دهک نهم قرار دارم، اما درآمد من با فردی که لامبورگینی سوار میشود و کارخانه دارد، قابل مقایسه نیست. اگر معیارها دقیق نباشند، این سیاست به بیعدالتی منجر خواهد شد.»
او افزود: «در واقع، اگر دهک دهم را بر اساس بالاترین درآمدها تعریف کنیم، من بهعنوان عضو هیأت علمی باید در دهک چهارم یا پنجم قرار بگیرم.»
بغزیان هشدار داد که افزایش قیمت بنزین بدون اصلاحات ساختاری، موجب افزایش هزینههای حملونقل عمومی و کالاهای اساسی خواهد شد. «در این شرایط، دهکهای پایین بیشترین آسیب را میبینند؛ از کرایه تاکسی گرفته تا قیمت خمیر دندان.»
او در پاسخ به این پرسش گفت: «از دید حسابداری شاید یارانه کمتری پرداخت شود، اما در عمل هزینههای تأمین اجتماعی و حمایت از دهکهای پایین افزایش خواهد یافت. بهترین راهکار، مبارزه با تورم است.»
بغزیان با اشاره به تأثیر نرخ ارز بر قیمت بنزین گفت: «در ترکیه قیمت بنزین ۲۴ هزار تومان است، اما این در شرایطی است که نرخ ارز بالا رفته است. در ایران نیز جهش نرخ ارز از ۴ هزار به ۹۰ هزار تومان، شرایط را وخیمتر کرده است.»
او تأکید کرد: «دولت باید درباره قیمت بنزین بازنگری کند، اما این تصمیم باید با در نظر گرفتن شرایط اجتماعی و اقتصادی اتخاذ شود. بهبود حملونقل عمومی یکی از پیشنیازهای این سیاست است.»
بغزیان پیشنهاد بنزین سهنرخی را مطرح کرد اما هشدار داد: «در این شرایط، کنترل قیمت کرایهها دشوار خواهد بود و حتی ممکن است برخی افراد به فروش بنزین روی بیاورند.»
او گفت: «اگر شرایط عادی بود، افزایش قیمت بنزین را بهصورت پلهپله و از پیش تعیینشده اجرا میکردیم. مثلاً هر سال در تاریخ مشخصی افزایش قیمت اعمال میشد تا جامعه بتواند خود را با آن تطبیق دهد.»
در پایان، بغزیان بر ضرورت برنامهریزی بلندمدت تأکید کرد: «اگر بخواهیم مردم را به استفاده از پنل خورشیدی یا خودرو برقی ترغیب کنیم، باید ابتدا برنامهریزی کنیم و زمانبندی افزایش قیمت بنزین را بهصورت شفاف اعلام کنیم تا سفره مردم کوچکتر نشود.»