یارانه نقدی یکی از سیاست‌های حمایتی دولت است که بیش از ۱۵ سال است برای کمک به اقشار ضعیف و کم‌درآمد پرداخت می‌شود. این مبلغ برای سال‌ها ثابت و در حدود ۴۵ هزار تومان برای هر نفر بود. اما با آغاز فعالیت دولت سیزدهم، میزان پرداخت یارانه نقدی افزایش یافت و براساس دهک‌بندی تنظیم شد.

تغییر در نحوه پرداخت یارانه

بر اساس این دهک‌بندی، دهک‌های یک تا سه به ازای هر نفر ۴۰۰ هزار تومان و دهک‌های چهارم تا نهم نفری ۳۰۰ هزار تومان یارانه نقدی دریافت کردند. این سیاست در دولت چهاردهم ادامه یافت، با این تفاوت که در کنار یارانه نقدی، کالابرگ الکترونیک نیز برای خانواده‌ها ارائه شد.

در حال حاضر، تصمیم بر این شده است تا یارانه نقدی سه دهک جدید شامل دهک هفتم، هشتم و نهم نیز حذف شود.

حذف یارانه چه کسانی را شامل می‌شود؟

مطابق تصمیمات جدید، افرادی که درآمدی بالاتر از ۱۰ میلیون تومان داشته باشند، از لیست یارانه‌بگیران حذف خواهند شد. اما یک نکته مهم در اینجا وجود دارد؛ این مقدار درآمد به صورت خالص محاسبه شده و شامل هزینه‌های اجاره مسکن خانوار نیست. لذا وزارت رفاه پس از کسر هزینه‌های مسکن، این معیار را به عنوان شاخص تعیین سه دهک درآمدی بالا انتخاب کرده است.

چگونه مطلع شویم که یارانه ما حذف شده است؟

برای کسب اطلاع دقیق، سرپرستان خانوار می‌توانند از ابتدای شهریورماه به مدت ۲۰ روز فرصت داشته باشند تا به سامانه hemayat.sfara.ir مراجعه کنند. در این وبسایت امکان مشاهده جزئیات و ثبت اعتراض یا درخواست فراهم شده است.

منابع حاصل از حذف یارانه نقدی صرف چه اموری می‌شود؟

رئیس مرکز مطالعات و اطلاعات رفاهی ایرانیان درباره استفاده از منابع حاصل از حذف یارانه اشاره کرد که مطابق بند (پ) تبصره ۱۳ قانون بودجه سال ۱۴۰۴ کل کشور، دولت موظف است حداقل ۴۰۰ هزار میلیارد ریال را به عنوان بسته حمایتی معیشت محرومان اختصاص دهد. این منابع به خانواده‌های نیازمند و همچنین خانوارهای دچار فقر شدید، که تحت پوشش نهادهای حمایتی نیستند، اختصاص خواهد یافت. همچنین، اعتبار کالابرگ الکترونیک برای خانوارهای تحت پوشش دهک‌های پایین درآمدی افزایش خواهد یافت.

تحلیل و بررسی

تصمیم به حذف یارانه نقدی سه دهک بالا نشان‌دهنده تغییر در سیاست‌های حمایتی دولت است که هدف آن کاهش فشار بر منابع عمومی و تمرکز بر حمایت از اقشار کم‌درآمد و آسیب‌پذیر جامعه است. این اقدام اگرچه می‌تواند موجب صرفه‌جویی مالی و تمرکز بهتر بر کمک به نیازمندان شود، اما احتمالاً چالش‌هایی در شناخت دقیق دهک‌های درآمدی و اعتراضات خانوارها نیز به همراه خواهد داشت. شفافیت در اجرا، تعیین معیارهای مناسب و اطلاع‌رسانی دقیق به مردم می‌تواند از بسیاری از مشکلات احتمالی جلوگیری کند.